Dlaczego badanie neurosensomotoryczno-odruchowe jest istotne dla rozwoju dziecka? Sensomotorycznie-odruchowo wszyscy rozwijamy się tak samo. Brak integracji sensomotoryczno odruchowej dotyczy zarówno dzieci, jak i dorosłych. Dzieci reagują spontanicznie, intuicyjnie budują różnorodne systemy kompensacyjne ułatwiające funkcjnowanie w zakresie emocji, zachowań, umiejętności i wykorzystywania własnego potencjału intelektualnego oraz jego możliwości. Dziecko nie ma wiedzy i doświadczenia, więc jego zachowanie ma czasem irracjonalny, absurdalny wymiar. Jest to zachowanie odruchowe wynikające z niezintegrowanych odruchów pierwotnych, a odruch będzie zawsze szybszy i silniejszy niż intelekt.
Jeśli dziecko ma problemy sensomotoryczne, wówczas nie może w swobodny sposób korzystać ze swoich potencjalnych możliwości intelektualnych. Czuje się gorsze, zaczyna mieć złe zdanie o sobie, tylko dlatego, że nie może nauczyć się pisać poprawnie pod względem ortograficznym czy też językowym, co jest brane pod uwagę podczas oceniania. W szkole często ocenie podlega nie tyle wiedza dziecka, możliwość i zdolność kojarzenia, interpretowania, korzystania z informacji oraz pamięć czy też myślenie przyczynowo-skutkowe, ale właśnie te umiejętności, które są uwarunkowane rozwojem i dojrzewaniem procesów sensomotorycznych integracji odruchowej i sensorycznej. Do tych umiejętności zalicza się pisanie, czytanie, ortografia, poziom językowy, liczenie oraz jego zapis, czytanie ze zrozumieniem, zapamiętywanie i weryfikacja słuchowa informacji. W wyniku tego dziecko, nie mając dostępu do możliwości korzystania ze swojego potencjału intelektualnego, jest oceniane nieadekwatnie do poziomu wiedzy, a więc traci motywację do nauki. Rodzi to frustrację dziecka, ucznia. Jeśli analizatory-sensory funkcjonują właściwie i bez przeszkód współpracują ze sobą, wówczas zdobywanie wiedzy staje się łatwe, lekkie i przyjemne (nauka jako zasób nowej wiedzy i informacji, które dziecko musi zintegrować z innymi informacjami, już posiadanymi, jak i umiejętności przekazywania oraz korzystania z informacji). Aby pomóc dziecku stworzyć możliwość bezproblemowego zdobywania wiedzy i adekwatnego jej wykorzystywania należy podjąć pracę w zakresie integracji odruchów, które blokują potencjał dziecka. Sposób w jaki można to osiągnąć to przeprowadzenie badania neurosensomotoryczno – odruchowego, które wskaże obszary nad którymi należy pracować. Każda sytuacja wymaga indywidualnego podejścia i dokładnego przeanalizowania. Trzeba wiedzieć, czego dotyczą trudności, jakie czynniki wpływają na zachowanie dziecka, co dzieje się wokół niego, jak zachowywało się wcześniej, jakie relacje łączą go z rodzicami i wiele, wiele innych.
Badanie neurosensomotoryczno-odruchowe pozwoli wykazać, które z odruchów pierwotnych są niezintegrowane. Każdy odruch, który jest niezharmonizowany niesie za sobą pewne problemy. Niezintegrowany odruch ATOS u starszych dzieci może być jedną z przyczyn specyficznych trudności z pisaniem oraz zaburzać koordynację ręka – oko. ATOS wytwarza niewidoczną poziomą barierę na linii środkowej w ciele, która wpływa w istotny sposób na koordynację. Odruch STOS, gdy nie zintegruje się w odpowiednim momencie będzie powodował problemy w zakresie górnej i dolnej części ciała oraz koordynacji ręka – oko, która jest potrzebna do osiągania dobrych wyników w zajęciach wychowania fizycznego. Występowanie STOS-u jest także powiązane z nieprawidłową postawą, nieumiejętnością siedzenia nieruchomo oraz problemami z koncentracją (O’Dell & Cook, 1996 – „Stopping Hyperactivity – A New Solution). Niezintegrowany odruch MORO wywołuje natychmiastową reakcję na bodziec zanim świadoma część mózgu będzie miała czas na ocenę sytuacji i odpowiednią reakcję. Dzieci, u których występuje niezintegrowany odruch MORO wykazują nadmierne reakcje na bodźce o niewielkim natężeniu, przejawiają niedojrzałe zachowanie oraz mają trudności z ignorowaniem zbędnych bodźców z otoczenia. Może to prowadzić do „przeciążenia” układu sensorycznego i wpływać na zachowanie oraz uwagę. Natomiast odruch TOB w niezintegrowanej postaci u starszego dziecka wpływa na napięcie mięśniowe oraz wykształcenie się późniejszych reakcji prostowania i równowagi, stanowiących podstawę integracji układu propriocepcji, koordynacji oraz kontroli ruchów oczu. Stabilne ruchy oczu są niezbędne do skupienia i utrzymania wzroku na widzianych obiektach, a także do czytania, pisania i dopasowania kolumn cyfr.
Integracja wyżej opisanych odruchów pozwala na harmonijny rozwój dziecka. A w czym tkwi tajemnica harmonijnego rozwoju człowieka? Jakie umiejętności w pierwszej kolejności dziecko musi posiąść by uzyskać podstawy do podjęcia nauki w systemie szkolnym? Po pierwsze musi poznać, poczuć i mieć świadomość własnego ciała. Dziecko, jeśli zdobywa świadomość ciała, czuje swoje ciało |w przestrzeni, może świadomie kierować swoimi ruchami. Czuje siebie w przestrzeni, więc identyfikuje swój ruch ze swoją osobą. Ma wówczas możliwość świadomego zapanowania nad wykonywanymi czynnościami, zdobywa więc umiejętność zaplanowania ruchu i jego kontroli. Identyfikując swoje myśli z czynami, rozwija swoją osobowość. Może to nastąpić tylko wtedy, kiedy dobrze czuje ciało, które jest w równowadze, więc wie gdzie znajduje się w przestrzeni i ta przestrzeń jest dla niego bezpiecznym środowiskiem. Jest to podstawa do zdobywania dalszych umiejętności. Uczenie się, postrzeganie świata, poznawanie go, odbywa się pod wpływem odbieranych informacji przez system sensoryczny i sensomotoryczny. Informacje ze świata zewnętrznego poprzez narządy zmysłów docierają do mózgu, dzięki czemu zdobywamy odpowiednią wiedzę. To zmysły decydują o sposobie w jaki odbieramy świat, jakie informacje zapamiętujemy i jaki obraz świata wykształci się w naszym umyśle. Dlatego też dziecko mające świadomość własnego ciała ma możliwość posiąść umiejętność prawidłowego odbioru oraz selekcji docieranych do niego bodźców. Umiejętność ta umożliwia dziecku uporządkowanie docierających do mózgu informacji zmysłowych (sensorycznych) płynących zarówno z otoczenia jak i ze swojego organizmu, tak aby mogły być użyte do celowego działania. Współdziałanie to stwarza fundament prawidłowego czucia i przewodzenia bodźców czuciowych, stabilizację napięcia mięśniowego oraz równowagę.
Kiedy dziecko prawidłowo odbiera docierające do niego bodźce jest gotowe do prawidłowego przetwarzania słuchowego, jak i wzrokowego, przetwarzanie słuchowe umożliwia rozpoznawanie, różnicowanie, zapamiętywanie, analizowanie i syntetyzowanie dochodzących do nas dźwięków. Prawidłowe przetwarzanie słuchowe pełni niezwykle ważną funkcję w procesie nabywania umiejętności szkolnych, ponieważ jest podstawą do prawidłowej analizy i syntezy słuchowej oraz pamięci słuchowej. Z kolei prawidłowe przetwarzanie wzrokowe umożliwia poprawne rozpoznawanie bodźców wzrokowych, a także ich interpretowanie przez odniesienie do poprzednich doświadczeń. Odpowiedni poziom rozwoju percepcji wzrokowej umożliwia dziecku naukę czytania, pisania, wykonywanie zadań arytmetycznych oraz rozwijanie innych umiejętności wymaganych od niego w trakcie nauki szkolnej.
Posiadając opisane umiejętności, dziecko ma możliwość ukształtować swoje normatywne zachowanie, oraz nauczyć się rozpoznawania swoich emocji jaki i panowania nad nimi. Każdy musi znać emocje i wiedzieć jakie towarzyszą podejmowanym działaniom. Powinien umieć o swoich przeżyciach opowiadać. Jest to niezbędne dla równowagi emocjonalnej. Umiejętności te są bazą do kształtowania pozytywnego obrazu siebie, poczucia własnej wartości, oraz motywacji do podejmowania aktywności.
Powyższe umiejętności dziecko powinno posiąść w sposób naturalny. Jedna umiejętność rodzi się z poprzedniej. Każdy człowiek u progu swojego rozwoju w sposób naturalny w pierwszej kolekności poznaje swoje ciało i ma jego świadomość. To pozwala mu poczuć swoje ciało w przestrzeni i dopiero wówczas ma możliwość prawidłowego odbioru docieranych do niego bodźców. Kiedy dziecko odbiera bodźce płynące z otoczenia, posiądzie także umiejętność przetwarzania słuchowego jak i wzrokowego. Wszystko to doprowadzi młodego człowieka do normatywnego zachowania, ukształtowania się jego emocji oraz prawidłowego rozwoju osobowościowego.
Badanie neurosensomotoryczno odruchowe pozwoli stwierdzić stopień integracji oraz gotowość do umiejętności szkolnych (pisanie, czytanie, liczenie), gotowość do harmonijnego funkcjonowania emocjonalno – społecznego oraz do zdobywania wiedzy, zapamiętywania, logicznego myślenia, wykorzystywania wiedzy w praktyce. Oznacza to również wykorzystanie w pełni zasobów potencjału intelektualnego dziecka, jak również kształtowania talentów i mocnych stron.
Uczeń zintegrowany NSMO to uczeń bez problemów dysgrafii, dysortografii czy innych dysfunkcji, cieszący się procesem nauki, zdobywania wiedzy i przebywania w środowisku szkolnym bez przeszkód emocjonalnych niedostosowania społecznego itp.
Badanie NSMO daje szansę 6-latkowi pozbycie się ewentualnych problemów płynących z rozwoju neurosensomotoryczno – odruchowego i ukształtowanie procesów ww. funkcji dającej możliwość radosnej, niczym nie ograniczonej nauki. Dziecko uwielbia się uczyć, a nauka może i powinna być radością i przyjemnością, być łatwa i przyjemna, co umożliwia nam prawidłowy proces integracji NSMO na zawsze. Bez integracji nie ma prawidłowego procesu kształtowania językowego i prawidłowej wymowy.