Być niepełnosprawnym, ale pełnowartościowym człowiekiem

Pani Dorota Rudzińska-Friedel – pedagog specjalny, twórczyni strategii wspierania rozwoju Trening Globalny, ale przede wszystkim kochająca matka pragnie opowiedzieć nam swoją historię. Wszystko zaczęło w styczniu 1988 roku, kiedy na świat przeszedł jej syn Patryk. U Patryka zdiagnozowane zostało mózgowe porażenie dziecięce pod postacią obustronnego niedowładu połowicznego. Jest to jedna z najcięższych form mózgowego porażenia dziecięcego, charakteryzująca się zaburzeniami czynności ruchowych, zaburzeniami rozwoju mowy, uszkodzeniem mięśni twarzy, mięśni połykania i języka.

Po usłyszanej diagnozie Pani Dorocie na pewno nie było łatwo, jednak nie poddała się i podjęła walkę o godne życie swojego syna. Tu rozpoczyna się żmudny proces rehabilitacji Patryka, który obejmuje wszystkie sfery rozwoju dziecka – motoryczną, psychiczną, komunikacyjną, emocjonalną. Podjęte działa przynoszą efekty i są motorem do dalszej pracy.

„Zdałam sobie sprawę, że Patryk jest dzieckiem pełnym intelektu, zamkniętym w więzieniu niesprawnego ciała. Musiałam i chciałam znaleźć drogę do uwolnienia potencjału Patryka”.

Jej życiowym mottem stały się słowa:

„Być niepełnosprawnym, ale pełnowartościowym człowiekiem. Pracować umysłem – uczyć się to jego praca, przynależność, motywacja, to jego spełnienie roli społecznej”.

Od tej pory zaczęła traktować i patrzeć na Patryka jak na zdrowego chłopca. Zrozumiała, że musi uczynić wszystko, by Patryk mógł w pełni korzystać z życia. Włożyła wiele wysiłku, prób i myślenia, aby dostosować i uaktywniać komunikację, zapanować nad wychowaniem w tzw. normach społecznych oraz emocjami, które targały jak burza zwłaszcza w okresie dojrzewania.

W pierwszej kolejności musiała poznać rozwój człowieka, jego poszczególne etapy, dotrzeć do podstawowych form rozwojowych kształtujących właściwy rozwój edukacyjny, czyli odpowiedzieć na pytania – jakie etapy rozwojowe odpowiadają za umiejętności szkolne. Musiała posiąść wiedzę, w jaki sposób prezentować materiał, aby był jak najbardziej zrozumiały; jak egzekwować zdobytą wiedzę, aby była najpełniejsza, w jaki sposób uzyskać odpowiedź o sposobie myślenia i odczuwania Patryka. Jak sama mówi „musiałam po prostu się nim poczuć, aby znaleźć właściwą drogę”.

By pomóc sobie, a zarazem swojemu synowi, podjęła studia pedagogiki specjalnej na Uniwersytecie Gdańskim. Dzięki temu miała możliwość wykorzystania zdobytej wiedzy w edukacji Patryka jak i w swojej pracy zawodowej.

„Trudno mówić ogólnikami, ale dość powiedzieć, że każdy rodzaj ćwiczeń, terapii, który poznawałam i uzyskiwałam kwalifikacje trenowałam na sobie, aby poznać jak działa, po czym modyfikowałam, aby zastosować z Patrykiem” mówi Pani Dorota.

Metoda Dobrego Startu, Weroniki Sherborne, Kinezjologia Edukacyjna, 18 Struktur Wypracowanych, Sensoryczna Integracja, Integracja odruchów, TOC dla edukacji i wiele innych były wykorzystywane metodą prób i błędów w terapii jej syna. W ten sposób powstał warsztat pracy Patryka. To ona określiła kluczowe elementy kształtujące rozwój i ćwiczenia w tym zakresie. Wymyślała i układała scenariusz każdych zajęć a asystenci edukacyjni  realizowali ich przebieg zgodnie z jej dokładnymi wytycznymi. Patryk miał określone struktury zajęć, dostosowane do dziecka rozwijającego się w normie intelektualnej bez obciążeń neurologicznych.

Struktura Treningu Globalnego, którą stworzyła na bazie swoich doświadczeń zaczęła być wykorzystywana i zaczęła przynosić owoce nie tylko w pracy z Patrykiem, ale także z innymi dziećmi. Dzieci robiły postępy, a ona uczyła się zakresu możliwości swojego syna i dzieci, które miała pod opieką.

„Najważniejsze jest, by patrzeć na każde dziecko jak na zdrowe i tak je traktować. Całościowo, patrząc przez pryzmat mocnych stron, szukać klucza do jego rozwoju i uwolnienia możliwości intelektualnych, w kontekście »Tajemnicy« czyli struktury Treningu Globalnego”.

Dlatego też zdaniem Pani Doroty punktem wyjścia do poznania problemów dziecka, jak i do poszukiwania sposobów realizacji zadań (dostosowanie technik przypadku dzieci niepełnosprawnych), oraz komunikacji jest wieloprofilowa diagnoza, która obejmuje wszystkie sfery rozwoju dziecka.

Jak mówi Pani Dorota, jeśli problem dziecka występuje w funkcjonowaniu sensomotorycznym, należy je zidentyfikować i wprowadzić ćwiczenia służące integracji zmysłowej. Integracja sensomotoryczna jest podstawą zachowań emocjonalno-społecznych, umiejętności szkolnych oraz sposobu i rodzaju komunikowania się. W przypadku dzieci niepełnosprawnych dochodzi tylko jeden element technicznego dostosowania realizacji zadań i komunikacji.

Na tej podstawie opracowane zostały multimedialne programy Porusz Umysł oraz Progres. Wszystkie ćwiczenia autorstwa Pani Doroty opracowane są na wielu poziomach trudności, aby umożliwić ich realizację najmłodszym lub najsłabszym dzieciom.

„Jeśli mogę uruchomić tylko oczy, to mój mózg uczy się przez oczy. Jeśli mam świadomość ruchu, wówczas przez oczy moje ciało wykonuje ruchy”.

Jak mówi Pani Dorota, zaproponowane przez z nią multimedialne programy „to tylko jedna z porad, którą trzeba wykorzystać, aby aktywizować sensorycznie osoby niepełnosprawne. Opracowałam ok. 400 ćwiczeń sensorycznych w postaci kart pracy, na wielu poziomach trudności, aby każde dziecko do 15. roku życia miało szansę przez ich realizację poprawiać swoje umiejętności szkolne. Część ćwiczeń w postaci opisów bez kart znajduje się na stronie www.plusik-minusik.pl, a część ćwiczeń z kartami jest na stronie www.sensorek.com oraz www.trening-globalny.pl.

Są to narzędzia Treningu Globalnego w postaci kart pracy oraz ćwiczeń ruchowych. Stąd Trening Globalny to również metoda, ponieważ posiada strukturę realizacji zadań, dynamikę, standardy.

Jak podkreśla Pani Dorota:

„Patryk jest kreatorem Treningu Globalnego. To on uczy mnie patrzenia na  świat w kontekście rozwoju i realizacji spełnienia człowieczeństwa”.

Na zakończenie niniejszego artykułu Pani Dorota chciałaby podziękować wszystkim, którzy przyczynili się do sukcesu jej oraz sukcesu jej syna.

„Dziękuje mojej rodzinie, rodzicom i mężowi, dzięki którym ja mogę pracować, a Patryk żyć szczęśliwie i korzystać z uroków życia”. Dziękuję WSZYSTKIM, dzięki którym zdobywałam wiedzę i doświadczenie, którzy byli i są Przewodnikami mojego rozwoju zawodowego.”

Pani Dorota to silna kobieta, która nie cofnie się przed niczym w drodze do szczęścia swojego syna. Wiele w życiu osiągnęła. Stworzyła Instytut Wspierania Rozwoju, stworzyła metodę Treningu Globalnego, a swojego syna pomimo sprzężonej niepełnosprawności doprowadziła do uzyskania świadectwa dojrzałości. Jednak to nie koniec tej historii, o, nie koniec… Każdy człowiek, na każdym etapie swojego życia potrzebuje ciągłego rozwoju i samorealizacji. Dlatego też dzięki walce, którą podjęła przeszło 20 lat temu dziś Patryk przekracza progi uczelni.

„Dziękuję WSZYSTKIM, dzięki którym Patryk jest dziś studentem i dzięki którym może żyć w pełni jako niepełnosprawny, ale pełnowartościowy członek społeczeństwa i realizować swoje życiowe plany.”

Również Pani Dorota nie zamierza stać w miejscu. Praca i nieustanne pogłębianie swojej wiedzy jest jej motorem do dalszego działania. Jak sama mówi: „każde spotkanie ze specjalistami uczy mnie czegoś nowego i nigdy nie przestanie, a każde dziecko jest tajemnicą i uczy mnie wielkiej pokory do niego i jego problemów. Rozwój jest jeden, ale zmiennych tego rozwoju jest wiele, zbyt wiele, aby opracować jeden uniwersalny algorytm oddziaływań i sposób pracy z dzieckiem. Jedno jest pewne – struktura pracy Treningu Globalnego od 20 lat mnie nie zawodzi i dzięki temu jestem szczęśliwa mogąc cieszyć się rozwojem swoich podopiecznych”.

Opracowała: mgr Izabela Kawczyńska